Η
μνήμη του εορτάζεται στις 2 Ιουνίου. Χειροτονήθηκε Οικουμενικός
Πατριάρχης στις 12 Απριλίου του έτους 802. Επί Λέοντος του Ε΄
σφοδρού πολεμίου των αγίων εικόνων αναγκάσθηκε να παραιτηθεί,
στα μέσα Μαρτίου του 815. Αφού αποχαιρέτησε το ποίμνιό του,
πέρασε νύχτα το Βόσπορο και ήλθε εξόριστος σε κάποια Μονή. Όταν
πέθανε ο Λέων, ο Νικηφόρος επανήλθε στην Κων/πολη, επί Μιχαήλ
του Α΄. Ο βασιλιάς αυτός υποσχέθηκε στο Νικηφόρο να τον επαναφέρει
στην Πατριαρχεία, με τον όρο να μην ανακινήσει πλέον το ζήτημα
περί των αγίων εικόνων. Ο Νικηφόρος δεν συμφώνησε και απομακρύνεται
και πάλι από την πρωτεύουσα. Πέθανε τη 2α Ιουνίου του έτους
828. Αλλ΄ο αγώνας υπέρ των εικόνων κάποτε θριάμβευσε. Και τότε,
με αίτηση του Πατριάρχη Μεθόδιου στη βασίλισσα Θεοδώρα, ενεκρίθη
η ανακομιδή του λειψάνου του στη βασιλεύουσα και αναγνωρίστηκε
σαν ένας από τους ενδοξότερους αθλητές της Ορθοδοξίας. Μάλιστα
η βασίλισσα παραχώρησε και βασιλικό πλοίο με το οποίο ο Πατριάρχης
παρέλαβε το λείψανο του Αγίου Νικηφόρου. Κατά την επιστροφή
μεγάλο πλήθος λαού και επισήμων κάλυπτε την παραλία. Το άγιο
λείψανο κατετέθη με ιερή πομπή στο ναό των Αγίων Αποστόλων.