Παρασκευή της Ε΄ Εβδομάδας Νηστείων

 
 
«Ψάλλομεν τον εις Υπεραγίαν Θεοτόκον Ακάθιστον Ύμνον».

Νά πώς περιγράφει το γεγονός της ανάμνησης που τελούμε αυτό το Σάββατο ο Θεολόγος - συγγραφέας Β. Μουστάκης:
«Περί το έτος 620, οι Πέρσαι απο την Ανατολή και απο τη Δύσι οι Άβαροι, γένος σκυθικό, ήλθαν και οι μεν και οι δε με πολυάριθμο στρατό και πολιόρκησαν τη βασιλεύουσα, ενώ ήταν απών τότε ο βασιλεύς Ηράκλειος. Και γεμίζοντας την μεν θάλασσα, και μάλιστα τον Κεράτιο κόλπο, με πλοιάρια, τη δε στεριά με πεζικό, ιππικό και πολιορκητικές μηχανές, ήσαν ήδη έτοιμοι να επιτεθούν. Οι δε πολίται, άν και γενναία αντιστέκονταν, επειδή όμως ήσαν πολύ ολίγοι για να αντικρούσουν τόση ορμή, σε τίποτε άλλο δεν στήριζαν τη σωτηρία τους παρά στην προστασία της Θεοτόκου. Και, πραγματικά, ξάφνου ανεμοστρόβιλος φοβερός τα μεν πλοιάρια όλα συνέτριψε και βούλιαζε, τα δε πτώματα των βαρβάρων που επέβαιναν σ΄ αυτά τα εξέβρασε μπροστά στον ναό της Θεοτόκου, στις Βλαχέρνες.
Απ΄ αυτό, πήρε θάρρος ο λαός, βγήκε απο την πόλι και κυνήγησε τους λοιπούς, που έφευγαν κατατρομαγμένοι. Το δε βράδυ συνάχθηκαν στον παρά πάνω ναό της Θεοτόκου και της απέδωσαν τον ευχαριστήριο ύμνο, χωρίς να καθίσουν καθ΄ όλη τη νύκτα, εξ ου και ο ύμνος εκείνος επωνομάσθηκε Ακάθιστος Ύμνος. Της παραδόξου αυτής σωτηρίας των τότε πιστών την ανάμνησι επιτελούμε σήμερα, σε δόξα της Μητρός του Θεού μας.
Τους δε Οίκους της Θεοτόκου, που τους αναγινώσκουμε σήμερα κατ΄ εξοχήν, οι μεν τους αποδίδουν στον Σέργιο, τον τότε Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως, άλλοι δε στον Γεώργιο τον Πισίδη, που ήταν και αυτός σύγχρονος και χαρτοφύλαξ της Μ. Εκκλησίας. Τούτου και ποίημα σώζεται έχοντας τέτοια επιγραφή: «Εις την γενομένην έφοδον των βαρβάρων και την αυτών αστοχίαν ήτοι, έκθεσις του γενομένου πολέμου εις το τείχος της Κωνσταντινουπόλεως μεταξύ Αβάρων και Πολιτών». Νεώτερες γνώμες ιστοριογράφων κρίνουν τον Ακάθιστο Ύμνο αρχαιότερο.
Ο Ακάθιστος Ύμνος είναι ένα αριστούργημα της εκκλησιαστικής μας ποιήσεως. Έχει θαυμαστές εικόνες, ωραία επίθετα, εντυπωσιακά σχήματα λόγου. Οι Ορθόδοξοι τον ακούν με έκστασι και βαθειά κατάνυξι. Τους θερμαίνει και τους αναπτερώνει την ευλάβεια προς την Παναγία Μητέρα του Κυρίου». Η ακολουθία του Ακαθίστου Ύμνου, έχει επικρατήσει στους ιερούς ναούς, να ψάλλεται για πρακτικούς κυρίως λόγους την Παρασκευή το απόγευμα.